3 sierpnia 2019 roku w stołecznym kinie Wisła odbyła się premiera filmu „Generał Motyl” o legendarnym gen. Zbigniewie Ścibor-Rylskim. – Twórcami scenariusza są Małgorzata Brama, także reżyser filmu oraz Borys Jaźnicki i Marcin Strauchold.
„W rolę głównego bohatera wciela się Tomasz Włosok. Partnerują mu między innymi Ireneusz Czop, Olgierd Łukaszewicz, Tomasz Sapryk, Jakub Zając, Michał Rolnicki i Barbara Wypych” – napisała Łań w informacji prasowej. Autorką zdjęć jest Józefina Gocman.
Historia filmu oparta jest m.in. na autentycznej relacji ostatniego żyjącego żołnierza Batalionu „Czata 49”, podkomendnego „Motyla”, żołnierzy ze Zgrupowania „Radosław” i innych oddziałów powstańczych i wojskowych oraz znajomych i przyjaciół generała. Zbigniew Ścibor-Rylski został odznaczony m.in. dwukrotnie Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
„We wniosku awansowym na stopień kapitana z dnia 18 sierpnia 1944 r. jego przełożony napisał: Bierze udział w walce od pierwszego dnia. Wykazał duże zdolności dowódcze, dużą samodzielność i inicjatywę. Twardy w obronie, bystry i szybki w natarciu. Ma duży autorytet u podwładnych” – czytamy na stronie koproducenta filmu Domu Spotkań z Historią.
Na zaproszenie Związku Powstańców Warszawskich i reżysera filmu Pani Małgorzaty Bramy w premierze mieli zaszczyt uczestniczyć członkowie ZO NSZZ FSG przy NwOSG, Przewodniczący Robert Lis i Wiceprzewodniczący Marcin Czępiński. Podczas premiery filmu kolega Robert Lis wręczył Pani Reżyser grawerton z podziękowaniami za utrwalanie pamięci i wspomnień o Powstańcach Warszawskich oraz za wieloletnią współpracę z Zarządem Oddziałowym.
Zbigniew Ścibor-Rylski urodził się 10 marca 1917 roku w Browkach na Ukrainie. Po zdobyciu Kijowa przez wojska polskie wraz z rodziną przyjechał do Polski, gdzie w 1939 roku ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Warszawie. Otrzymał przydział do I Pułku Lotniczego Warszawa Okęcie, który 6 września 1939 roku został ewakuowany na południowy-wschód i dołączył do samodzielnej grupy operacyjnej ” Polesie”, pod dowództwem generała Franciszka Kleeberga. Ścibor-Rylski brał udział w walkach pod: Mrozami, Łęczną, Adamowem, Kockiem. Po kapitulacji grupy generała Kleeberga, został wywieziony do Kielc, następnie do obozu w Stargardzie, a stamtąd na roboty w Horoście, Strossdorfie i Piritz, skąd udało mu się uciec 1 lipca 1940 roku. W sierpniu 1940 roku Ścibor-Rylski wstąpił do ZWZ-AK – kierował oddziałem przejmującym zrzuty lotnicze na terenie województwa warszawskiego. Od stycznia do lipca 1944 roku walczył w szeregach 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, w kompanii warszawskiej jako dowódca plutonu, a następnie dowódca kompanii “Motyl”. W lipcu 1944 roku został oddelegowany do Warszawy, gdzie walczył w Powstaniu Warszawskim, pełniąc funkcję zastępcy dowódcy Batalionu “Czata 49” w Zgrupowaniu “Radosław”. Brał udział w walkach na szlaku bojowym: Wola – Stare Miasto – Czerniaków – Mokotów – Śródmieście. Po kapitulacji Powstania jako ranny dostał się do obozu w Pruszkowie, skąd wkrótce uciekł i po dołączeniu do grupy “Kedyw” pułkownika “Radosława” prowadził dalszą walkę z okupantem.
Po wojnie generał Zbigniew Ścibor-Rylski należał między innymi do grupy inicjatywnej utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego, a w 1989 roku założył Związek Powstańców Warszawskich – jest jego prezesem od 1990 roku. Brał udział w pracach Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Jest też członkiem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. Został odznaczony między innymi dwukrotnie Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Partyzanckim, Warszawskim Krzyżem Powstańczym. Był wieloletnim Prezesem Związku Powstańców Warszawskich oraz Honorowym Obywatelem Warszawy, a także członkiem grupy inicjatywnej utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego. Do końca życia pełnił rolę przywódcy i jednego z najwyższych autorytetów środowiska Powstańców Warszawskich. Był wielkim warszawiakiem, którego przemówienia poruszały wiele osób.Gen. Zbigniew Ścibor-Rylski ps. „Motyl” zmarł 3 sierpnia 2018 r. w wieku 101 lat.
Foto: ZO NSZZ FSG przy NwOSG
